Khuôn gạch block là thiết bị trong dây chuyền sản xuất gạch không nung quyết định hình dạng, kích thước, bề mặt và hiệu suất sản xuất của viên gạch không nung. Vậy khuôn gạch này là gì, cấu tạo như nào, đóng vai trò gì trong dây chuyền sản xuất và có những loại khuôn nào. Cùng xem chi tiết với Đại Việt ngay dưới đây!
Khuôn gạch block là gì?
Khuôn gạch block là bộ dụng cụ dùng để định hình hỗn hợp bê tông bán ướt trong quá trình tạo viên gạch trước khi đưa vào công đoạn nén/rung và dưỡng hộ. Về bản chất, khuôn xác định hình dạng, kích thước, khoảng rỗng (nếu có), bề mặt ngoài, và độ bền viên gạch của viên gạch. Khuôn bao gồm:
- Thân khuôn là phần bao ngoài, tạo thành kết cấu vững chắc, được làm từ thép tấm dày, chịu lực cao (thép C45, 65Mn, hoặc thép hợp kim tôi cứng) có nhiệm vụ chính là giữ ổn định toàn bộ cụm khuôn khi ép rung nén.
- Lòng khuôn chính là các hốc tạo hình viên gạch, bố trí theo số lượng gạch/mẻ (ví dụ 4, 6, 8 viên…). Số lượng viên trên khuôn được tính toán gia công chính xác, bề mặt tôi cứng 50–60 HRC để chống mài mòn. Có thể thay đổi kích thước và hình dạng tùy loại gạch như gạch block đặc, block rỗng, gạch lát, gạch vỉa hè. Số lượng này còn phụ thuộc vào máy ép gạch theo từng công suất khác nhau.
- Chày ép nằm phía trên hay còn gọi là khuôn trên, ép nguyên liệu xuống khuôn dưới. Chày ép thường thiết kế cùng lòng khuôn để khớp kín, tạo hình chính xác. Cũng được tôi cứng, chịu mài mòn và va đập.
Các thông số kỹ thuật quan trọng của khuôn:
- Kích thước lòng khuôn (chiều dài × rộng × cao) và dung sai kích thước.
- Số lượng viên trên 1 khuôn tức số viên/ chu kỳ ép rung.
- Vật liệu và độ cứng bề mặt (ảnh hưởng mòn, ăn mòn).
- Kết cấu (rời, liền khối, modular/pallet).
- Thiết kế lỗ thoát khí và hệ thống tháo khuôn (demoulding).
Tùy từng nhu cầu thực tế của từng doanh nghiệp xem làm loại gạch gì, nhà sản xuất sẽ gia công khuôn đáp ứng tối đa nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp.
Khuôn gạch block đóng vai trò gì trong dây chuyền sản xuất
Tưởng tượng dây chuyền sản xuất gạch block nhưng không có khuôn gạch thì làm sao sản xuất ra được viên gạch. Nên đây là một trong số các thiết bị rất quan trọng của dây chuyền:
- Quyết định chất lượng sản phẩm: Tạo hình viên gạch block không nung với hình dạng chính xác và bề mặt mịn/nhám của viên gạch phụ thuộc trực tiếp vào thiết kế và hoàn thiện bề mặt khuôn.
- Tác động đến năng suất thực tế: Số cavities và tốc độ tháo lắp khuôn ảnh hưởng đến số viên/giờ — khuôn nhiều cavities + hệ pallet di động giúp tăng thông lượng.
- Ảnh hưởng đến ổn định kích thước (tỷ lệ đạt chuẩn): khuôn có dung sai thấp giúp sản phẩm đồng đều, giảm phế phẩm và thời gian điều chỉnh máy.
- Tương thích với máy: khuôn phải phù hợp với hệ nén (vibro-press, hydraulic press, hoặc máy ép rung tự động) và hệ pallet (khi dùng pallet).
- Chi phí vòng đời & bảo trì: khuôn kém chất lượng/mạ kém → mòn nhanh → tăng chi phí thay thế và thời gian dừng máy.
- Tương quan với vật liệu đầu vào: đá cứng (granite) và cốt liệu nhiều cacbon → mài mòn khuôn nhanh hơn; cần vật liệu khuôn và lớp phủ chống mòn cao cấp.
Có mấy loại khuôn gạch block không nung
Dưới đây là các loại khuôn phổ biến, triển khai theo H3 để phân tích chuyên sâu từng loại.
1. Khuôn gạch block thép đơn
Khuôn thép đơn chế tạo đơn lẻ cho từng viên, dùng cho sản xuất nhỏ/bán tự động hoặc khi cần mẫu rất đặc thù. Ưu điểm của loại khuôn gạch block này có chi phí ban đầu thấp, dễ gia công chỉnh sửa, phù hợp thử nghiệm mẫu mới. Nhược điểm là năng suất thấp, tốn nhân công tháo lắp, tuổi thọ trung bình phụ thuộc vào vật liệu thép và xử lý bề mặt. Khuôn gạch block này phù hợp với cơ sở sản xuất nhỏ, dây chuyền bán tự động, sản phẩm đặc thù.
2. Khuôn đa ép gạch block
Khuôn đa ép gạch block là loại khuôn có nhiều lòng (2, 4, 6… mẫu khuôn khác nhau) để tạo nhiều viên cùng lúc trong một chu kỳ ép/rung. Ưu điểm tăng năng suất/chu kỳ, tiết kiệm chi phí lao động, phù hợp sản xuất hàng loạt. Tuy nhiên khuôn đa có trọng lượng lớn, yêu cầu máy có lực nén lớn hơn; khi một cavity hỏng phải thay cả khuôn hoặc gia công phức tạp. Nói chung dạng khuôn này ít và gần như không được sử dụng tại Việt Nam. Khuôn chỉ phù hợp với nhà máy vừa và lớn cần năng suất cao nhưng vẫn linh hoạt kiểu dáng.
3. Khuôn gạch block pallet
Đây là loại khuôn tích hợp với pallet (bệ đỡ), viên gạch hình thành trên pallet, pallet chuyển qua các giai đoạn ép, di chuyển, dưỡng hộ. Ưu điểm của khuôn pallet dễ tự động hoá, thay đổi nhanh giữa các khuôn/pallet, tối ưu hóa luồng sản xuất và bảo dưỡng. Giảm thời gian thao tác thủ công. Tuy nhiên, chi phí đầu tư hệ pallet + kho pallet ban đầu cao; pallet và khuôn phải chuẩn hóa giữa các nhà cung cấp. Loại khuôn gạch block này phù hợp với dây chuyền tự động hoặc bán tự động quy mô công nghiệp, cần đa dạng sản phẩm và chu trình dưỡng hộ liên tục. Hiện tại Việt Nam đang phổ biến nhất sử dụng loại khuôn gạch block này!
4. Khuôn modular (khuôn điều chỉnh)
Khuôn gạch block modular có các phần tháo lắp, thay đổi kích thước/chi tiết để tạo nhiều loại sản phẩm trên cùng một bộ khuôn. Ưu điểm của dạng khuôn này là linh hoạt cho danh mục sản phẩm, tiết kiệm chi phí so với mua nhiều khuôn cố định. Tuy nhiên độ chính xác từng cấu hình có thể kém hơn khuôn cố định, rủi ro lỏng khớp nếu thiết kế không chuẩn. Dạng khuôn này tuy có nhưng ít được sử dụng, phù hợp với nhà máy sản xuất gạch không nung nhỏ, vừa muốn đa dạng mẫu nhưng không muốn tồn nhiều khuôn.
5. Khuôn đúc gang/khuôn gia công chính xác
Khuôn đúc hoặc gia công từ vật liệu khó mòn (gang, thép hợp kim), gia công CNC độ chính xác cao. Khuông gạch block loại này có tuổi thọ rất cao, giữ dung sai tốt, bề mặt sản phẩm ổn định phù hợp cho sản xuất liên tục. Tuy nhiên, chi phí đầu tư lớn, thời gian gia công/mua lâu. Nhà máy công nghiệp quy mô lớn, sản xuất dài hạn cần ổn định chất lượng.
Lưu ý gì cho doanh nghiệp khi chọn khuôn gạch block
Một số lưu ý cho doanh nghiệp khi chọn khuôn gạch block trong dây chuyền sản xuất gạch không nung.
- Xác định mục tiêu sản xuất trước: Công suất mong muốn (viên/giờ hoặc m³/ngày). Xác định loại gạch block thành phẩm muốn sản xuất, gạch kích thước chuẩn, paver, block đặc/rỗng, gạch trang trí. Từ đó chọn số lượng viên trên khuôn, loại pallet sao cho phù hợp.
- Cần chuẩn bị suất đầu tư sẵn sàng đặt thiết kế các loại khuôn gạch block phù hợp. Thường chi phí sẽ cao nếu dạng khuôn gạch block pallet.
- Lựa chọn nhà cung cấp khuôn gạch block nói riêng và cung cấp dây chuyền thiết bị sản xuất gạch không nung nói chung uy tín, chất lượng thiết bị tốt, vận hành ổn định, an tâm.
Khuôn gạch block không chỉ là “cái khuôn” mà là một bộ phận chiến lược ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chi phí vận hành và chất lượng gạch block thành phẩm. Vì thế khi lựa chọn loại khuôn gạch phù hợp đòi hỏi doanh nghiệp cân bằng giữa công suất, loại sản phẩm, vật liệu đầu vào và khả năng đầu tư cho bảo trì dài hạn. Liên hệ ngay với Đại Việt 0911.628.628 để được tư vấn, hỗ trợ nhanh chóng nhất!
Xem thêm các bài viết khác cùng chủ đề: