Đá mạt là gì? Phụ phẩm nghiền đá – chính phẩm gạch không nung

Đá mạt là gì, kích thước bao nhiêu được nhiều khách hàng quan tâm tìm kiếm, đặc biệt là các đơn vị có nhu cầu sử dụng để mạt để sản xuất vật liệu xây dựng. Trong quá trình phát triển ngành xây dựng, người ta thường tận dụng đá mát từ các dây chuyền nghiền cát để làm vật liệu sản xuất gạch không nung, vừa giảm chi phí lại thân thiện môi trường. Đây sẽ là xu hướng phát triển tất yếu tại Việt Nam. Vậy cùng tìm hiểu chi tiết về loại đá này ngay dưới đây!

Tổng quan về đá mạt

Hình ảnh đá mạt là gì? ứng dụng của mạt đá – Ảnh minh họa

Đá mạt là gì?

Đá mạt (còn gọi là mạt đá, bụi đá, đá xay mịn) thường có kích cỡ từ 0–5 mm, vật liệu dạng hạt mịn thu được từ quá trình nghiền đá tự nhiên (thường là đá granit, đá vôi, đá bazan) trong các trạm nghiền đá xây dựng, biên độ nó không tròn, đồng đều như các loại đá cần đạt chuẩn để đáp ứng yêu cầu khắt khe trong xây dựng. Do đó thường các dây chuyền nghiền đá xem loại mạt đá là phụ phẩm, không có giá trị. Xem đầy đủ: Các Loại Máy Nghiền Đá và Đá Thành Phẩm. Xem giá các loại máy nghiền đá xây dựng tương ứng.

Đá mạt là phụ phẩm bắt buộc phải sinh ra trong dây chuyền nghiền đá. Trong quá trình sản xuất đá xây dựng các loại như 1×2, 2×4, 4×6, phần đá nhỏ lọt qua sàng hoặc bị vỡ vụn sẽ được gom lại thành đá mạt. Đá thô được đi qua máy nghiền hàm, đến máy nghiền thứ cấp dạng nghiền công hoặc VSI, đến sàng phân loại, thành phần hạt lọt qua lưới sàng nhỏ nhất chính là đá mạt. Thông thường, 1 m³ đá nguyên khai khi nghiền ra sẽ cho từ 5–15% đá mạt, tùy loại đá và cấu hình máy nghiền.

Đá mạt thường là loại đá có kích thước:

Kích thước hạt: Từ 0.075 mm đến 5 mm.

Dạng hạt: Có thể lẫn cát nghiền hoặc bụi mịn, hơi dính nếu có độ ẩm cao.

Màu sắc: Trắng ngà, xám tro, nâu xám hoặc đen tùy theo loại đá nguồn.

Khối lượng riêng: Khoảng 2.600 – 2.800 kg/m³.

Tỷ lệ hạt mịn (lọt sàng 0.075 mm): Có thể chiếm từ 10 – 20%.

Ứng dụng của đá mạt dùng để làm gì?

Hình ảnh nguyên liệu làm gạch không nung mạt đá từ dây chuyền nghiền đá xây dựng – Ảnh minh họa: Đá mạt là gì?

Đá mạt dùng để sản xuất gạch không nung thay thế cho cát tự nhiên vì giá rẻ, nguồn sẵn, giúp tăng cường độ nén cho gạch. Tuy nhiên đá phải sạch, trộn với xi măng và nước theo tỷ lệ, ép thành gạch block.

Đá mạt dùng để làm nền đường, san lấp sẽ giúp chống lún, tăng độ chặt, nén, giá thấp hơn đá base. Đá mạt thường dùng trải lớp dưới cùng trong thi công nền móng, đường xá, công trình cơ sở hạ tầng.

Đá mạt dùng để trộn bê tông hoặc vữa. Cách dùng trộn với xi măng, nước, và đá lớn hơn (nếu cần). Lưu ý: Chỉ sử dụng khi yêu cầu kỹ thuật cho phép (do đá mạt có bụi)

Ưu nhược điểm của đá mạt

Sau khi tìm hiểu đá mạt là gì, ứng dụng đá mạt dùng để làm gì, ta có thể hiểu tại sao đá mạt lại được yêu thích và ứng dụng trong nhiều việc sản xuất như:

Giá thành rẻ: Thấp hơn nhiều so với cát tự nhiên hoặc cát nghiền tiêu chuẩn.

Sẵn có: Sinh ra từ mọi mỏ đá, không cần khai thác riêng.

Dễ vận chuyển: Có thể chứa trong silo, bồn chứa hoặc vận chuyển bằng xe ben.

Tuy nhiên, đá mạt vẫn có điểm hạn chế như sau:

Lẫn bụi mịn: Nếu không rửa sạch, có thể ảnh hưởng đến cường độ bê tông hoặc gạch.

Tính hút nước cao: Cần điều chỉnh tỷ lệ nước trong cấp phối.

Không phù hợp dùng trực tiếp cho bê tông kết cấu: Trừ khi được sàng lọc kỹ hoặc phối trộn hợp lý.

Tại sao đá mạt là phụ phẩm nghiền đá, là chính phẩm gạch không nung

Dù là phụ phẩm trong ngành khai thác đá, nhưng với sản xuất gạch không nung – Đặc biệt là gạch không nung bê tông cốt liệu, đá mạt lại là nguyên liệu chính yếu vô cùng quan trọng, cần có sự cân bằng giữa hạt mịn và hạt thô.

Hình ảnh máy gạch ép từ mạt đá không nung – Ảnh minh họa: Đá mạt là gì?

Đá mạt trong việc sản xuất gạch không nung sẽ dùng làm:

Chất độn mịn: Lấp đầy các khe hở giữa cốt liệu thô, giúp viên gạch đặc chắc hơn.

Tăng khả năng liên kết: Hạt mịn kết hợp với xi măng tạo độ kết dính tốt.

Tối ưu độ ẩm và tính ép: Độ ẩm của đá mạt hỗ trợ quá trình ép thủy lực dễ hơn so với cát khô.

Tỷ lệ sử dụng đá mạt trong gạch không nung: Chiếm từ 50–70% tổng khối lượng cốt liệu. Phần còn lại là xi măng (8–10%), tro bay hoặc xỉ (nếu có), và nước. Với gạch đặc hoặc gạch lát, tỷ lệ đá mạt có thể lên đến 80%, giúp tiết kiệm chi phí đáng kể. Như vậy, nếu chưa biết đá mạt là gì, có thể coi đây là phụ phẩm của dây chuyền nghiền đá chỉ có thể bỏ để lấy bãi tập kết đá thành phẩm cung cấp cho xây dựng. Nhưng khi đã tận dụng được đá mạt làm gạch không nung sẽ giúp:

• Giảm chi phí nguyên liệu 15–30% so với dùng cát hoặc đá dăm.
• Giảm thiểu chất thải và ô nhiễm môi trường vì trước đây loại đá này được đổ ra bãi tập kết thường nhiều bụi, ô nhiễm, chiếm diện tích. Nhưng khi ứng dụng làm được gạch không nung, đá mạt giảm phát thải rắn từ mỏ đó, hạn chế khai thác cát tự nhiên, giảm tiêu thụ xi măng nhờ phối trộn hiệu quả.
• Giảm chi phí xử lý và tồn kho tại các mỏ đá: Nếu không ứng dụng được đá mạt sản xuất gạch không nung, thì lượng đá mạt tồn kho tại các trạm nghiền ngày càng tăng. Khi được mua lại bởi các cơ sở sản xuất gạch không nung, chủ mỏ vừa có doanh thu phụ, vừa giảm áp lực môi trường.

Hình ảnh minh họa Đá mạt là gì

Một số lưu ý khi dùng mạt đá ép gạch không nung:

Kiểm tra độ ẩm: Độ ẩm đá mạt nên giữ trong khoảng 6–10% để đảm bảo khả năng ép.

Loại bỏ tạp chất: Nên dùng lưới sàng hoặc máy rửa nếu đá mạt có nhiều bụi mịn hoặc tạp chất hữu cơ.

Kết hợp với cốt liệu thô: Với dòng gạch block, nên phối trộn thêm đá 5×10 hoặc 10×20 mm để tăng cường độ cơ học.

Thử nghiệm cấp phối: Cần có phòng thí nghiệm cơ bản để xác định tỷ lệ tối ưu giữa đá mạt – xi măng – nước.

Xem video thực tế máy ép gạch không nung Đại Việt ép gạch từ mạt đá, xem đầy đủ video tại đây

Như vậy, qua bài viết đá mạt là gì? Đá mạt được ứng dụng làm gì? Tại sao đá mạt từ phụ phẩm lại thành chính phẩm được ứng nhiều trong việc sản xuất gạch không nung đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về loại đá này. Đây là 1 trong số các loại đá nghiền xây dựng, quý khách hàng có thể tham khảo thêm!

Gọi ngay 0911.628.628 để được tư vấn nhanh chóng về dây chuyền thiết bị sản xuất gạch không nung, dây chuyền máy nghiền đá nghiền cát. Đại Việt luôn hoan nghênh chào đón quý khách hàng đến xem dây chuyền sản xuất thực tế để có góc nhìn trực quan nhất. Xin cảm ơn!

Xem thêm các bài viết khác cùng chủ đề:

• Máy gạch ép từ mạt đá