Trong các dây chuyền sản xuất vữa keo, hay nghiền đá nghiền cát Đại Việt JSC cung cấp, hệ thống kiểm soát bụi đóng vai trò rất quan trọng. Việc kiểm soát được bụi công nghiệp khi sản xuất giúp hạn chế tốt đến môi trường làm việc và sức khỏe công nhân, giảm ảnh hưởng hao mòn thiết bị, nâng cao tuổi thọ máy móc và chất lượng sản phẩm. Cùng xem chi tiết ngay dưới đây!
Các loại hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất vữa keo – nghiền đát nghiền cát
Hiện tại, Đại Việt JSC cung cấp hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất với 2 dạng là hệ thống thu bụi cyclon và hệ thống thu bụi dạng xung (túi lọc) trong việc sản xuất vữa khô và keo dán gạch. Với dây chuyền nghiền đá nghiền có có hệ thống thu bụi riêng, mời quý vị xem chi tiết tại: Máy tách bụi khô trong dây chuyền nghiền cát nhân tạo
1. Hệ thống kiểm soát bụi Cyclon
Cyclon là gì? Cyclon (hay còn gọi là buồng lốc xoáy) là thiết bị tách bụi khỏi dòng khí dựa trên nguyên lý lực ly tâm. Đây là dạng hệ thống kiểm soát bụi phổ biến trong các dây chuyền nghiền đá, nghiền cát, hoặc tách bụi thô trước khi xử lý tinh bằng túi lọc.
Cấu tạo Cyclon – Một Hệ thống kiểm soát bụi Cyclon cơ bản gồm: Ống dẫn khí vào đặt theo phương tiếp tuyến. Thân trụ – thân côn để tạo dòng xoáy khí. Ống thoát khí sạch đặt trên. Phễu chứa bụi ở đáy. Tùy vào công suất dây chuyền,Hệ thống kiểm soát bụi Cyclon có thể lắp đơn chiếc hoặc tổ hợp nhiều Cyclon song song để tăng hiệu quả.
Nguyên lý hoạt động: Cyclon tách bụi nhờ lực ly tâm: Khí mang bụi đi theo quỹ đạo xoáy, hạt nặng bị quăng vào thành và rơi xuống phễu. Cấu tạo đơn giản, không dùng vật liệu lọc, chịu nhiệt và chịu mài mòn tốt, vì vậy gần như “ăn được” bụi thô, hạt lớn và tải bụi cao. Hiệu suất của cyclon thường tốt với hạt ≥10 µm, đạt khoảng 70–90% tùy hình học và tải gió, nhưng giảm rõ rệt khi hạt nhỏ hơn 5 µm. Tổn thất áp qua cyclon thường thấp–trung bình, giúp tiết kiệm điện cho quạt, và thiết bị ít phải dừng để bảo trì do không có túi vải hay van xung.
Tuy nhiên, nếu cần khí thải sạch sâu, cyclon đơn lẻ thường khó đưa nồng độ sau xử lý xuống mức nghiêm ngặt; ngay cả cyclon hiệu suất cao vẫn để lọt đáng kể bụi mịn PM₂.₅–PM₁₀. Cyclon rất hợp làm công đoạn tiền tách trước thiết bị tinh hoặc làm giải pháp đủ dùng cho trạm nghiền thô, điểm đổ liệu ngoài trời, nơi tiêu chuẩn phát thải không quá chặt và bụi mang tính thô, khô, nóng, mài mòn.
Ưu điểm của hệ thống kiểm soát bụi Cyclon: Kết cấu đơn giản, chi phí thấp. Bền, ít hỏng hóc, dễ bảo dưỡng. Chịu được bụi hạt lớn, nhiệt độ cao. Không cần điện năng vận hành (chỉ dựa vào quạt hút).

Hình ảnh nghiên cát thu bụi khô giải pháp hiệu quả – Ảnh minh họa: Hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất
Nhược điểm của hệ thống kiểm soát bụi Cyclon: Hiệu quả tách bụi chỉ đạt 70 – 85%, không phù hợp với bụi mịn. Cồng kềnh khi thiết kế cho lưu lượng lớn. Thường phải kết hợp thêm hệ thống lọc tinh (túi lọc xung).
Chi phí đầu tư Cyclon: Cyclon có chi phí rẻ hơn nhiều so với hệ thống túi lọc. Giá dao động tùy công suất, thường chỉ chiếm 20 – 30% tổng chi phí một hệ thống lọc bụi hoàn chỉnh. Dây chuyền nghiền đá – cát nhân tạo có lượng bụi lớn, hạt bụi thô phù hợp làm thiết bị tiền xử lý, giảm tải cho túi lọc. Nhà máy cần giải pháp kinh tế, ít bảo trì.
2. Hệ thống kiểm soát bụi túi lọc xung
Túi lọc xung là gì? Túi lọc xung (Pulse Jet Bag Filter) là hệ thống kiểm soát bụi hiện đại, dùng túi vải lọc bụi kết hợp cơ chế thổi xung khí nén để tự động làm sạch túi. Đây là giải pháp hiệu quả nhất cho bụi mịn, thường áp dụng trong dây chuyền vữa khô, keo dán gạch, và nghiền mịn.

Hình ảnh túi lọc bụi của hệ thống thu bui vữa khô và keo dán gạch – Ảnh minh họa: Hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất
Cấu tạo hệ thống kiểm soát bụi bằng túi lọc xung gồm: Buồng chứa túi lọc (vải polyester, acrylic hoặc nomex chịu nhiệt). Khung lồng túi giữ túi căng. Ống venturi và hệ thống van điện từ điều khiển khí nén. Bộ phân phối khí vào và ống xả khí sạch. Phễu thu bụi dưới đáy.
Nguyên lý hoạt động: Hệ thống kiểm soát bụi dạng túi lọc xung (pulse-jet baghouse) lại dựa trên cơ chế chắn – Giữ bụi bằng lớp vật liệu lọc, rồi hoàn nguyên bề mặt túi bằng xung khí nén định kỳ. Sau khi hình thành “bánh bụi” trên bề mặt, hiệu suất lọc tăng cao, có thể đạt >99–99,9% với cả bụi mịn cỡ vài micromet và dưới micromet nếu chọn đúng vải (PPS, aramid, PTFE phủ, v.v.). Nhờ vậy, nồng độ sau lọc thường đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe trong nhà xưởng hoặc khu dân cư lân cận, điển hình <30 mg/Nm³ và có thể thấp hơn khi tối ưu.
Đổi lại, túi lọc xung có tổn thất áp cao hơn cyclon, yêu cầu quạt công suất lớn hơn và hệ khí nén để hoàn nguyên; chi phí đầu tư và vận hành vì thế nhỉnh hơn. Hệ thống cũng nhạy hơn với ẩm và dầu: khí ẩm, nhiệt độ qua điểm sương hoặc bụi dính dễ gây bết dính, tăng chênh áp và giảm tuổi thọ túi. Về bảo trì, túi thường có tuổi thọ 2–4 năm tùy bụi, nhiệt độ và chất liệu; van xung, đồng hồ chênh áp, phễu và vít tải phải được kiểm tra định kỳ để tránh nén bụi ngược lên buồng lọc. Khi xử lý bụi dễ cháy nổ (gỗ, bột hữu cơ, than), túi lọc xung cần trang bị chống nổ, phát hiện – dập tia lửa và xả nổ, trong khi cyclon ở vai trò tiền tách giúp giảm tải bụi mịn và nguy cơ tích lũy năng lượng trên bề mặt túi.
Ưu điểm của túi lọc xung: Hiệu suất lọc bụi trên 99%, kể cả bụi mịn dưới 5 micron. Hoạt động ổn định, tự động hoàn toàn. Tuổi thọ túi lọc cao (2–4 năm tùy môi trường). Giúp nhà máy đáp ứng các tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt.
Nhược điểm của túi lọc xung: Chi phí đầu tư và vận hành cao hơn Cyclon. Yêu cầu hệ thống khí nén, điện điều khiển. Cần không gian lắp đặt lớn. Túi lọc cần được thay định kỳ.

Hình ảnh hệ thống thu bụi bằng túi lọc của trạm trộn vữa khô và keo ở Hà Nam – Ảnh minh họa: Hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất
Chi phí đầu tư túi lọc xung: Tùy lưu lượng và số lượng túi, chi phí có thể gấp 3–5 lần Cyclon. Tuy nhiên, đây là giải pháp bắt buộc với nhà máy cần đảm bảo khí thải đạt chuẩn môi trường. Dây chuyền vữa khô, keo dán gạch: bụi xi măng, phụ gia rất mịn. Nhà máy nghiền cát siêu mịn, nơi yêu cầu khí thải sạch. Doanh nghiệp cần tuân thủ tiêu chuẩn môi trường QCVN, tránh rủi ro pháp lý.
3. So sánh hệ thống kiểm soát bụi Cyclon và túi lọc xung
Hệ thống kiểm soát bụi Cyclon và túi lọc xung đều là thiết bị kiểm soát bụi khô, nhưng chúng khác nhau rõ rệt về nguyên lý, hiệu suất, chi phí vận hành và dải ứng dụng. Ngoài nguyên lý hoạt động, hiệu suất đã nói ở phần 1, 2, chi phí vận hành và dải ứng dụng khác nhau cơ bản như sau:
Về năng lượng, cyclon thường tiêu tốn ít hơn mỗi đơn vị lưu lượng nhờ chênh áp thấp, nên kinh tế trong bài toán chỉ cần “cắt bụi thô”. Túi lọc xung tiêu tốn điện cao hơn cho quạt và khí nén, nhưng bù lại cho hiệu suất cao, chất lượng không khí hoàn lưu tốt và khả năng tái tuần hoàn khí sạch vào xưởng mà không lo tích bụi mịn.
Về kích thước và lắp đặt, cyclon gọn khi xử lý lưu lượng vừa và bụi thô, nhưng để đạt hiệu suất cao với lưu lượng lớn có thể phải dùng nhiều cụm cyclon song song. Baghouse chiếm diện tích theo số lượng túi và chiều cao, song dễ mở rộng theo mô-đun và dễ kiểm soát tự động nhờ PLC, đo chênh áp để tối ưu chu kỳ xung.
Trong các dây chuyền vật liệu xây dựng như nghiền đá, nghiền cát nhân tạo, trộn vữa khô và đóng bao, cyclon rất phù hợp đặt ngay sau điểm phát sinh bụi thô – ví dụ đầu ra máy nghiền, sàng rung – để giảm tải bụi và mài mòn cho thiết bị phía sau. Tuy nhiên, để đạt phát thải sạch sâu trong nhà xưởng hoặc ra ống khói, túi lọc xung gần như là tiêu chuẩn nhờ khả năng bắt bụi mịn và ổn định theo thời gian.
4. Câu hỏi thường gặp về hệ thống kiểm soát bụi
Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất.

Hình ảnh lắp đặt hệ thống thu bụi cho dây chuyền vữa khô – Ảnh minh họa: Hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất
Hệ thống kiểm soát bụi Cyclon có lọc được bụi mịn trong xi măng không? Cyclon chỉ đạt hiệu quả 70–85%, phù hợp bụi thô và hạt lớn. Đối với bụi xi măng và bụi mịn dưới 5 micron, cần kết hợp thêm túi lọc xung để đạt hiệu suất >99%.
Tuổi thọ túi lọc xung là bao lâu? Trung bình 2–4 năm tùy điều kiện làm việc. Với môi trường nhiều bụi xi măng, cần kiểm tra định kỳ để thay túi kịp thời, tránh giảm hiệu quả lọc.
Lắp đặt hệ thống kiểm soát bụi có tốn diện tích không? Cyclon thường chiếm ít diện tích hơn. Túi lọc xung cần không gian rộng hơn do số lượng túi và hệ thống khí nén. Đại Việt JSC sẽ tư vấn thiết kế tối ưu phù hợp mặt bằng thực tế.
Chi phí đầu tư hệ thống kiểm soát bụi khoảng bao nhiêu? Cyclon có chi phí thấp, chỉ bằng 20–30% so với túi lọc xung. Hệ thống túi lọc xung đắt hơn nhưng bắt buộc với nhà máy cần khí thải đạt chuẩn môi trường.
Khi nào doanh nghiệp nên dùng kết hợp Cyclon và túi lọc xung? Khi nhà máy có bụi hỗn hợp: hạt thô và mịn. Cyclon sẽ loại bụi thô trước, giảm tải cho túi lọc xung, từ đó tăng tuổi thọ túi và tối ưu chi phí vận hành.
Đại Việt JSC – Giải pháp hệ thống kiểm soát bụi tối ưu
Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong thiết kế và cung cấp dây chuyền vữa khô, keo dán gạch, và nghiền đá – cát nhân tạo, Đại Việt JSC đã triển khai hàng chục hệ thống kiểm soát bụi Cyclon và túi lọc xung cho khách hàng toàn quốc.

Hình ảnh lắp đặt hệ thống thu bụi Đại Việt cho dây chuyền vữa khô – Ảnh minh họa: Hệ thống kiểm soát bụi trong dây chuyền sản xuất
Chúng tôi không chỉ cung cấp thiết bị, mà còn tư vấn giải pháp tổng thể, từ tính toán công suất, thiết kế hệ thống, lắp đặt cho đến bảo trì. Khách hàng có thể lựa chọn Cyclon cho phương án kinh tế, hoặc túi lọc xung để đảm bảo khí thải sạch tuyệt đối. Đại Việt JSC cam kết: Thiết bị đạt chuẩn kỹ thuật, bền bỉ. Hệ thống tối ưu chi phí – hiệu quả. Dịch vụ bảo trì, thay thế linh kiện nhanh chóng. Giải pháp phù hợp từng loại dây chuyền sản xuất.
Nếu bạn đang cần giải pháp hệ thống kiểm soát bụi hiệu quả, chi phí hợp lý, vận hành ổn định, hãy liên hệ ngay với Đại Việt JSC để được tư vấn chi tiết. Gọi ngay 0911.628.628 để được tư vấn, hỗ trợ về dây chuyền sản xuất vữa keo, nghiền đá nghiền cát nhân tạo.
Xem thêm các bài viết khác cùng chủ đề: